Lehenengo hasiera
Eneko Pagola Azkarate
Anotz
Duela urte asko, azken izotz aroa baino lehen, Sakana erdi aldean herri txiki bat zegoen, Etxarri-Aranatz. Bere herritarrak, Sakanako indartsu, harro eta burugogorrenak ziren eta haietatik handiena Patxi zen.
Patxi aspertuta zegoen, herri kiroletan jolasten zutenean beti irabazten zuelako. Orduan, egun batean Patxi mendira joan zen, kobazulo baten bila.
Barruan agure jakintsu bat bizi zen eta Patxi aholku eskatzera joan zen.
-Entzun Patxi, zure herria garrantzitsuena dek, baina Zuk gehiago behar duk. Iparraldera joan eta Itsasoa ezagutu behar duk.- Agureak Patxiri esan zion.
-Benetan? Zer dek hori? – Patxi galdetu zion itxaropentsu.
-Bei! Gure Arbasoek esaten zuten “Lurra bukatzean Itsasoa jaiotzen dek, dena ura dek Zeruarekin elkartu arte”. Ezagutzen duzun ibai handiena baino ur gehiago dauka.
Patxi Etxarri-Aranatzera itzuli zen, zakutoa hartu eta Itsasoaren bila joan zen. Patxik Itsasoa ikusi zuenenan, bere makila lurrean sartu zuen tinko, eta
momento horretan... Bilbo jaio zen!!
Epaaa!!
Gure altxorra
Alberto Urkixo Artola
Altsasu
Orain dela bi mila urte, erromatar garaian; enperadoreak gure lurraldera zenturioi bat bidali zuen. Bere izena Romulo zen.
Enperadoreak esan zion Romulori:
- Baskoniaren altxorra ekartzen badidazu, erdia zuretzat izango da.
Bi hilabete ondoren, Romulo Sakanako herrialdetik zebilen.
Zamartzera iritsitakoan, agure bat ikusi zuen. Romulok agureari
galdetu zion:
- Nolakoa da zuen altxorra?
- Zoragarria da, baina ez da hain handia. Edozein modutan, gure hizkuntza ikasiko bazenu, handiagoa izango litzateke.
Romulok euskara ikasi zuen, hortaz,gure altxorra aurkitu zuen.
Romara iritsitakoan, enperadorearekin elkartu zen.
- Ekarri duzu altxorra?- galdetu zion enperadoreak.
- Bai ekarri dut, baina ezin dizut eman erdia, ez da posible banatzea, alegia. Nahi baduzu altxor osoa, euskara ikasi beharko duzu.
Eta horrela erromatarrek gure altxorra aurkitu zuten.
2.
maila (B1)
Uso mezularia
Pili Rellán Bautista
Altsasu
Neguko egun hotz batean, bi lagun paseatzen ari ziren eta bat-batean uso bat zuhaitzetik jaitsi zen, beraien aurrean jarri eta esan zien:
-Uso mezularia naiz, aberatsak izan nahi baduzue,
Beriaineko Baselizara igo behar zarete, hor urrezko
lapiko bat aurkituko duzue eta barruan aberastasunaren sekretua. Baina kontuz, Beriainen
ezin duzue lapikoa ireki edo aberastasuna joango da,
eta betirako zorigaiztoak izango zarete. Lapikoa
Altsasuko SanPedroko Baselizan ireki ahalko duzue.
Eta usoa hegan egiten joan zen.
Lagunak aberastasunaren lapikoaren bila abiatu ziren.
Gero eta elur gehiago zegoen... Azkenik, Beriain
tontorrera iritsi eta lapikoa ikusi zuten. Poliki poliki
lapikoren bila joan ziren eta hartu zuten...baina Tomas oso kuxkuxeroa zen, lapikoa ireki zuen eta....braust!! barrutik usoa atera zen!!
-Kar, Kar!! Esan nizuen lapikoa ez irekitzeko!! Orain
inoiz ez zarete aberatsak izango!
Lagunek elkarri begiratu zioten eta.....zapla!!!
..............
-Beharbada inoiz ez gara aberatsak izango, baina gaur urrezko lapiko batean, usoa afalduko dugu.
3. maila (B2-C1)
Gure amonaren etxea
Joakina Zubiria Galartza
Altsasu
Txikia nintzenean askotan joaten nintzen Urdiainera amonaren etxera.
Momentu horietatik oso gogorapen onak ditut. Hamabi anai-arreba ziren eta haien artean nire ama bigarrena zen. Amonaren aita eta ama ere bizi ziren etxe hartan. Nik ezagutu nituen.
Etxea Kaluxa kalean zegoen eta gaur ere hor dago. Oso leku polita zen.
Herri barruan eta etxearen aurrean oso ongi apaindutako baratza bazuten ere.
Hainbeste lagun artean oso giro alaia izaten zen etxean.
Aitonak Cementos El Cangrejo-n egiten zuen lana. Langile guztiak bezala egunero hamabi ordu bete behar zituen eta amonak bitartean soroetan, baratzean eta etxean.
Nire amari ere tokatu zitzaion bere puska. Berari haurrak zaintzen eta arropa garbitzen joan zitzaion haurtzaroa eta nerabezaroa.
Etxetik gertu zegoen Iturrizarrera joaten zen arropa garbitzera.
Iturrizarra oso leku polita eta ona zen, baina neguan hotza handia egiten zuen.
Hainbeste ordu arropa garbitzen pasatzeagatik betiko geratu zitzaion mokor mina.
Beste aldetik, nire amona Joakina oso sukaldari ona zen eta beheko su hartan, besterik ez zegoen-eta, zer arrautza frijituak egiten zizkigun. Bere xarma zuen su horrek, edozein janariri zapore berezia ematen zion.
Osaba-izebak eta ama bakoitza bere aldera joan zen, baina halere,edozein aitzakiarekin bueltatzen ziren amonaren etxera.
Izorratuta geratu nintzen
Jose Mari Rodríguez Mazkiaran
Altsasu
Altsasuko festetan geunden; oraindik ez dakit nola, baina ligatzen ari nintzen. Ni ligatzen!!!!
Paula Madrilgoa zen; nire adinekoa, nire altuerakoa, ilehoria, begi urdinak eta gorputz ederra zuen.
Aralar tabernako toki pribatura sartu ginen. Han estu besarkatu ninduen eta emeki musu eman zidan. Musuka hasi ginen, zoragarria izan zen ezpain haragitsu eta sentsual haiek musu ematea .Elkarri musu ematen genion bitartean, bere gorputz osoa laztandu nuen eta une hartan nire fluido kimiko
guztiak aztoratuta... Txoria tente, pozik, ez zen habian kabitzen.
Begira geratu zitzaidan. Autoa kanpoan dut, joango al gara Urdiaingo igerilekuko aldera?
Mikrosegundu batean erantzun nion: bai.
Jaiki ginen eta bat-batean Lagun Onak peñaren kide batzuk hiru zaku irinekin sartu zineten eta eskukadaka bota zenituzten. Horrek asma-krisia eragin zion. Kalera atera nuen.
Bertan aita zegoen. Lehenengo etxera eta hurrengo egunean Madrilera eraman zuen. Ez dut inoiz gehiago ikusi.
Taberna garbitzea bost egun kostatu zitzaizuen. Nik oraindik, hainbeste denbora pasatu ondoren, madarikatzen zaituztet.
